آب های سطحی (فاضلاب سطحی)
یکی از منابع آب مهم در ایران رواناب های شهری می توانند باشند که حامل حجم زیادی آب شیرین هستند. در گذشته، هدف اصلی مدیریت رواناب شهری جمع آوری و دفع هر چه سریعتر رواناب سطحی از سطح شهرها به کمک روش های زهکشی به منظور جلوگیری از سیلابی شدن شهرها در خلال باران های نسبتا بالا بوده است. درحالیکه جوامع بشری به محدودیت های محیط زیستی و اقتصادی در رابطه با تهیه منابع نزدیک می شدند. فرصت های استفاده از رواناب شهری به عنوان منبع غیرآشامیدنی بیشتر شناخته شده است. به طور معمول بازیافت روناب به مناطق مرطوب و به جمع آوری رواناب پشت بام ها محدود شده است.
آب های سطحی ناشی از بارندگی، ذوب یخ ها و برف های نقاط بلند هستند. این آب ها به علت جریان در سطح زمین و تماس با آشغال ها و آلودگی های روی زمین و شستن سطح خیابان ها و پشت بام ها آلوده شده و مقداری مواد آلی و معدنی در آن ها وارد می گردد. از این رو در آغاز بارندگی درجه آلودگی آب های سطحی زیاد بوده و می توان آن ها را فاضلاب های سطحی نامید. پس از پاک شدن سطح های بارش مقدار آلودگی آن ها کاسته می شود.
فاضلاب سطحی را معمولا تمیز و بدون خطر برای منابع آب در نظر می گیرند. ویژگی های کمی و کیفی این فاضلاب به سطح بهسازی شهری، وضعیت بهداشتی حوضه های آبگیری، اتمسفر سطح و همچنین پارامترهای هیدرومترولوژیکی از ته نشینی، شدت و مدت بارندگی، دوره آب و هوای خشک، روند ذوب برف، تراکم جمعیت، نوع پوشش زمین، تمیزی خیابان ها، میزان رفت و آمد، وجود صنایع بستگی دارد. منابع اصلی آلودگی رواناب سطحی در مناطق شهری و صنعتی عبارت اند از:
- زباله های سطح جاده ها و خیابان ها
- فرسایش سطح خاک، انتشار مواد جامد معلق در اتمسفر توسط صنایع، حمل و نقل جاده ای و سیستم های حرارتی
- نشت روغن بر سطح آسفالت
- مواد مغذی از جمله نیترات و فسفات
- از آلاینده های مهم دیگر می توان به مواد هیدروکربنی خطرناک فلزات سنگین از جمله: سرب، روی، کادمیم، مس، آهن، آلومینیوم اشاره کرد. با توجه به نوع سطوح و عوامل مختلف، غلظت این آلاینده ها بسیار متغیر است.
بیشترین آلودگی رواناب سطحی در مناطقی با مراکز خرید بزرگ، بزرگراه هایی با ترافیک شدید، مناطق صنعتی و شرکت های حمل و نقل می باشد.
رواناب سطحی مناطق صنعتی نسبت به رواناب شهری دارای آلودگی بیشتری است و حاوی مواد جامد معلق است که می تواند به 10 گرم بر لیتر برسد.
در جدول زیر کیفیت آب حاصل از بارش، رواناب سطحی ارائه شده است.
زمینه های مختلف استفاده از رواناب تصفیه شده برای مصارف غیر شرب
- استفاده جهت کشاورزی و فضای سبز
- استفاده جهت فلاش تانک و آب اطفاء حریق
- استفاده جهت زیباسازی محیط شهری (آبنما و حوضچه های تزئینی)
- استفاده جهت مصارف ساختمانی
- استفاده جهت پرورش آبزیان و آب شرب حیوانات
- استفاده جهت مصارف صنعتی
در تصفیه فاضلاب سطحی روش های فیزیکی، شیمیایی و فیزیکوشیمیایی و زیستی استفاده می شود.
تصفیه فیزیکی از فاضلاب سطحی توسط رسوب گذاری، صافی، شناورسازی انجام می شود. طرح کلاسیک از دستگاه های تصفیه فاضلاب شامل دانه گیر، مخازن ته نشینی، فیلتر های (شنی، همزن، جذب) و برکه های زیستی هستند که برای تصفیه ثانویه فاضلاب سطحی استفاده می شود. شناورسازی می تواند برای تصفیه فاضلاب های سطحی صنایعی با غلظت بالایی از نفت استفاده شود.
روش زیستی تصفیه فاضلاب سطحی براساس استفاده از میکروارگانیسم های هوازی است. تصفیه زیستی برای حذف ترکیبات آلی محلول (COD و BOD) از رواناب سطحی و برای کاهش ترکیبات حاوی سورفاکتانت های مصنوعی، نیتروژن و فسفر استفاده می شود.
برچسب ها: آب های سطحی، فاضلاب سطحی، رواناب سطحی، آلودگی رواناب سطحی، تصفیه فاضلاب سطحی، رواناب برای مصارف غیر شرب، تصفیه رواناب سطحی